طریقه مصرف قرص اورژانسی تنسی ۱.۵ میلی‌گرم
قرص اورژانسی تنسی (Tansy 1.5 mg) یکی از پرکاربردترین داروهای پیشگیری از بارداری اورژانسی در ایران است که برای مواقع اضطراری نظیر رابطه جنسی محافظت‌نشده یا شکست روش‌های معمول جلوگیری مانند پاره شدن کاندوم به کار می‌رود. در این مقاله به طور کامل و دقیق نحوه مصرف، زمان‌بندی، تأثیرات و نکات مهم پیرامون قرص تنسی ۱.۵ میلی‌گرمی بررسی میشود.
قرص تنسی ۱.۵ چیست؟
قرص تنسی حاوی لوونورژسترول (Levonorgestrel) به مقدار ۱.۵ میلی‌گرم است. لوونورژسترول نوعی هورمون پروژستینی است که با مکانیسم‌های مختلف از بارداری جلوگیری میکند. این قرص باید به عنوان یک روش پیشگیری اورژانسی استفاده شود و نباید جایگزین روش‌های معمول جلوگیری مانند قرص‌های روزانه، کاندوم یا آی‌یودی شود.
مکانیسم اثر قرص تنسی ۱.۵
لوونورژسترول با یکی از یا ترکیبی از سه روش زیر عمل میکند:
-
جلوگیری از تخمک‌گذاری (آزاد شدن تخمک از تخمدان)
-
جلوگیری از بارور شدن تخمک توسط اسپرم
-
جلوگیری از لانه‌گزینی تخمک بارورشده در دیواره رحم
این قرص در صورتی که تخمک بارور شده قبلاً لانه‌گزینی کرده باشد، دیگر تأثیر ندارد. بنابراین هرچه زودتر پس از نزدیکی مصرف شود، اثربخشی بیشتری خواهد داشت.
طریقه مصرف قرص اورژانسی تنسی ۱.۵ میلی‌گرم
تنسی معمولاً به صورت یک عدد قرص ۱.۵ میلی‌گرمی در یک بسته عرضه میشود و باید به شکل زیر مصرف شود:
-
دوز توصیه‌شده: یک عدد قرص ۱.۵ میلی‌گرمی به صورت تک‌دوز
-
زمان مصرف: هرچه سریع‌تر بعد از رابطه محافظت‌نشده، حداکثر تا ۷۲ ساعت (۳ روز)
بهترین زمان مصرف در ۱۲ ساعت اول پس از نزدیکی است، زیرا در این زمان اثربخشی دارو تا حدود ۹۵٪ می‌رسد. با گذشت زمان، میزان اثربخشی کاهش پیدا میکند.
اگر قرص را فراموش کردیم یا دیر مصرف کردیم
در صورت تأخیر در مصرف:
-
بین ۱۲ تا ۲۴ ساعت: هنوز اثربخش است، اما کمی کمتر
-
بین ۴۸ تا ۷۲ ساعت: اثربخشی حدود ۵۵ درصد کاهش می‌یابد
-
بعد از ۷۲ ساعت: تنسی دیگر توصیه نمی‌شود و بهتر است از قرص‌های دیگر مانند اولی‌پریستال یا آی‌یودی اورژانسی استفاده شود
اگر بعد از مصرف قرص تنسی استفراغ کنیم
اگر تا سه ساعت بعد از مصرف قرص تنسی دچار استفراغ شوید، باید دوباره یک قرص دیگر مصرف شود. در غیر این صورت، دارو جذب نشده و تأثیر کافی نخواهد داشت.
نکات مهم در مصرف قرص تنسی
-
یکبار در سیکل قاعدگی استفاده شود: مصرف مکرر در یک سیکل توصیه نمی‌شود.
-
جایگزین روش دائمی نیست: نباید به عنوان روش جلوگیری معمول استفاده شود.
-
تغییر در پریود: ممکن است پریود شما چند روز زودتر یا دیرتر اتفاق بیفتد.
-
لکه‌بینی یا خونریزی: برخی زنان پس از مصرف تنسی دچار لکه‌بینی یا خونریزی خفیف می‌شوند.
عوارض احتمالی قرص اورژانسی تنسی
عوارض جانبی معمولاً خفیف هستند و خودبه‌خود برطرف می‌شوند. برخی از آن‌ها شامل موارد زیر است:
-
تهوع و دل‌درد
-
سردرد
-
خستگی یا احساس سنگینی
-
درد سینه‌ها
-
تغییر در خلق‌وخو
-
تأخیر در قاعدگی بعدی
در صورت ادامه یافتن یا شدید بودن علائم، باید به پزشک مراجعه شود.
قرص تنسی و اثربخشی آن در پیشگیری از بارداری
مطالعات نشان داده‌اند که قرص تنسی اگر در ۲۴ ساعت اول پس از رابطه مصرف شود، تا ۹۵ درصد از بارداری جلوگیری میکند. این میزان تا ۷۲ ساعت کاهش می‌یابد. به همین دلیل، زمان در مصرف این دارو بسیار حیاتی است.
آیا قرص تنسی باعث ناباروری میشود؟
خیر. قرص اورژانسی تنسی فقط تعادل هورمونی را به صورت موقت تغییر می‌دهد و تأثیری بر قدرت باروری بلندمدت ندارد. پس از قطع مصرف، تخمک‌گذاری و چرخه قاعدگی به حالت عادی بازمی‌گردد.
در چه شرایطی نباید از تنسی استفاده کرد؟
-
اگر از پیش باردار هستید
-
اگر داروهایی مصرف می‌کنید که ممکن است تأثیر تنسی را کاهش دهند (مانند برخی داروهای ضدتشنج یا HIV)
-
اگر حساسیت به لوونورژسترول دارید
در این موارد، حتماً با پزشک مشورت شود.
نتیجه‌گیری
قرص اورژانسی تنسی ۱.۵ یکی از مؤثرترین و در دسترس‌ترین گزینه‌های جلوگیری از بارداری اورژانسی در ایران است. اما استفاده صحیح و به‌موقع از آن شرط اصلی موفقیت است. این دارو باید فقط در مواقع اضطراری و نه به صورت مداوم مصرف شود. در صورت نیاز به مشاوره بیشتر، مراجعه به پزشک یا داروساز می‌تواند به تصمیم‌گیری بهتر کمک کند.