دوره پی‌ام‌اس (PMS) چند روز است؟
سندرم پیش از قاعدگی یا همان PMS یکی از شایع‌ترین پدیده‌های طبیعی در بدن زنان در سنین باروری است. بسیاری از زنان این دوره را با تغییرات جسمی و روانی خاصی تجربه می‌کنند. یکی از پرسش‌های رایج در این زمینه این است که دوره پی‌ام‌اس چند روز طول می‌کشد؟ برای پاسخ دقیق به این سؤال، ابتدا باید بدانیم که PMS چیست، چه عواملی در بروز آن نقش دارند و چگونه در چرخه قاعدگی جای می‌گیرد.
سندرم پیش از قاعدگی (PMS) چیست؟
PMS مخفف “Premenstrual Syndrome” به معنای “سندرم پیش از قاعدگی” است. این وضعیت شامل مجموعه‌ای از علائم جسمی، روانی و رفتاری است که معمولاً در نیمه دوم چرخه قاعدگی، یعنی پس از تخمک‌گذاری و پیش از آغاز قاعدگی، ظاهر می‌شود. این علائم در روزهای نزدیک به شروع پریود تشدید می‌شوند و معمولاً با شروع خونریزی قاعدگی کاهش می‌یابند یا به‌کلی از بین می‌روند.
علائم شایع PMS کدام‌اند؟
علائم PMS از فردی به فرد دیگر متفاوت است، اما برخی از شایع‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
-
نوسانات خلقی و تحریک‌پذیری
-
احساس خستگی و کاهش تمرکز
-
حساسیت یا درد در ناحیه سینه‌ها
-
نفخ شکم و تغییر در اشتها
-
سردرد یا میگرن
-
بی‌خوابی یا خواب بیش‌ازحد
-
اضطراب یا افسردگی خفیف
-
درد در پایین شکم یا کمر
این علائم معمولاً قابل‌تحمل هستند اما در برخی زنان به‌قدری شدید می‌شوند که عملکرد روزانه را مختل می‌کنند. در چنین مواردی ممکن است فرد دچار PMDD (اختلال پیش از قاعدگی شدید) باشد که شکل حادتر PMS است.
مدت زمان معمول دوره PMS چقدر است؟
به‌طور میانگین، دوره PMS بین ۵ تا ۱۰ روز قبل از شروع پریود آغاز می‌شود. در برخی زنان این علائم تنها ۳ تا ۴ روز قبل از قاعدگی شروع می‌شوند، اما در دیگران ممکن است حتی دو هفته پیش از شروع خونریزی ظاهر شوند.
بیشتر زنان علائم را ۷ تا ۱۰ روز قبل از پریود تجربه می‌کنند و با شروع قاعدگی، این علائم کاهش یافته و در یکی دو روز اول خونریزی به‌طور کامل ناپدید می‌شوند.
بنابراین می‌توان گفت که مدت دوره پی‌ام‌اس بین ۳ تا ۱۴ روز متغیر است، اما بیشتر افراد این علائم را حدود یک هفته تجربه می‌کنند.
چه عواملی در طول دوره PMS نقش دارند؟
علت دقیق PMS هنوز به‌طور کامل مشخص نیست، اما عوامل زیر نقش مهمی در ایجاد و شدت آن دارند:
-
تغییرات هورمونی: نوسانات هورمون‌های استروژن و پروژسترون پس از تخمک‌گذاری باعث بروز بسیاری از علائم می‌شوند.
-
سطح سروتونین: کاهش سروتونین در مغز می‌تواند باعث نوسانات خلقی، اضطراب و خستگی شود.
-
ژنتیک: زنانی که سابقه خانوادگی PMS دارند، احتمال بیشتری برای تجربه علائم دارند.
-
عوامل محیطی و سبک زندگی: استرس، کم‌خوابی، تغذیه نامناسب و مصرف کافئین و الکل می‌توانند شدت علائم را افزایش دهند.
تفاوت بین PMS و سایر اختلالات مشابه
گاهی اوقات، علائمی که تصور می‌شود مربوط به PMS هستند، ممکن است نشانه اختلالات دیگر باشند:
-
اختلالات اضطرابی یا افسردگی: اگر علائم روانی مانند اضطراب یا افسردگی حتی پس از پایان پریود ادامه یابند، ممکن است فرد دچار یک اختلال روان‌شناختی مستقل باشد.
-
کم‌کاری تیروئید: این مشکل می‌تواند علائمی مشابه PMS ایجاد کند.
-
اختلال PMDD: اگر علائم به‌قدری شدید هستند که عملکرد روزانه فرد را مختل می‌کنند، ممکن است با PMDD (اختلال دیس‌فوریک پیش از قاعدگی) مواجه باشیم.
چگونه می‌توان طول دوره PMS را کاهش داد یا علائم آن را کنترل کرد؟
اگرچه نمی‌توان به‌طور کامل از PMS جلوگیری کرد، اما برخی راهکارها به کنترل علائم و کاهش مدت آن کمک می‌کنند:
-
ورزش منظم (پیاده‌روی، یوگا، تمرینات هوازی)
-
کاهش مصرف نمک، شکر و کافئین
-
مصرف مکمل‌هایی مانند منیزیم، ویتامین B6 و کلسیم
-
خواب کافی و مدیریت استرس
-
استفاده از داروهای ضد التهاب یا قرص‌های ضدبارداری در صورت تجویز پزشک
در صورتی که علائم شدید هستند یا مدت زیادی ادامه دارند، بهتر است با پزشک متخصص زنان یا پزشک عمومی مشورت شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر علائم PMS:
-
بیشتر از دو هفته طول بکشد
-
شدت آن به‌حدی باشد که زندگی روزمره را مختل کند
-
علائم خلقی شدید مانند افسردگی یا افکار منفی ظاهر شود
در این صورت مراجعه به پزشک توصیه می‌شود. ممکن است نیاز به ارزیابی هورمونی یا درمان دارویی خاص باشد.
جمع‌بندی
دوره پی‌ام‌اس معمولاً ۵ تا ۱۰ روز قبل از شروع پریود آغاز می‌شود و با شروع قاعدگی از بین می‌رود. با این حال، مدت دقیق آن بسته به فیزیولوژی بدن، شرایط روانی و سبک زندگی فرد می‌تواند متغیر باشد. شناخت بهتر این دوره، آگاهی از نشانه‌ها و استفاده از روش‌های مدیریت علائم می‌تواند کیفیت زندگی زنان را در این بازه حساس به‌طور چشمگیری بهبود دهد.