علائم حتمی ایدز در کودکان؛ شناخت دقیق نشانههای هشداردهنده
بیماری ایدز (AIDS) که بر اثر ویروس HIV ایجاد میشود، ممکن است در کودکان نیز دیده شود؛ بهویژه آنهایی که از مادران مبتلا به HIV متولد شدهاند. تشخیص بهموقع بیماری در کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا سیستم ایمنی ضعیف آنان در مقابل این ویروس بسیار آسیبپذیرتر از بزرگسالان است. در این مقاله به بررسی کامل و دقیق علائم حتمی ایدز در کودکان پرداخته میشود.
چگونه کودکان به HIV مبتلا میشوند؟
کودکان اغلب از یکی از راههای زیر به HIV آلوده میشوند:
-
انتقال از مادر به کودک در دوران بارداری، زایمان یا شیردهی
-
تزریق خون آلوده یا فرآوردههای خونی آلوده
-
سوزن مشترک یا تماس با وسایل آلوده در محیطهای غیر بهداشتی
تشخیص زودهنگام و آغاز درمان مناسب میتواند باعث بهبود کیفیت زندگی و افزایش طول عمر این کودکان شود.
علائم اولیه HIV در کودکان چیست؟
علائم اولیه ممکن است بسیار عمومی و مشابه بیماریهای دیگر باشد، اما در مجموع میتوان به نشانههای زیر بهعنوان علائم هشداردهنده اولیه اشاره کرد:
-
تبهای مکرر بدون علت مشخص
-
کاهش وزن یا ناتوانی در وزنگیری مناسب با سن
-
اسهال مزمن یا تکرارشونده
-
ضعف و بیحالی مداوم
-
بروز عفونتهای قارچی یا باکتریایی در دهان یا پوست
این نشانهها اگر با ضعف سیستم ایمنی همراه باشند، میتوانند اولین زنگ خطر باشند.
علائم حتمی ایدز در کودکان
برخلاف علائم عمومی که ممکن است در بسیاری از بیماریها دیده شوند، علائمی وجود دارد که بهصورت قطعیتر با ایدز مرتبط هستند و در صورت مشاهده، نیاز به بررسی تخصصی دارد:
-
عفونتهای فرصتطلب: مانند سینهپهلوهای قارچی، توکسوپلاسموز یا سل
-
کاهش شدید وزن (Wasting syndrome): بدون علت متابولیک یا تغذیهای
-
بزرگ شدن غیرطبیعی غدد لنفاوی در نواحی گردن، زیر بغل یا کشاله ران
-
تأخیر در رشد جسمی و ذهنی نسبت به کودکان همسن
-
اختلال در عملکرد عصبی مانند تأخیر در گفتار یا حرکات غیرطبیعی
-
عفونتهای ویروسی شدید یا مکرر مانند زونا در کودکان کمسن
-
التهاب مزمن گوش و سینوسها با پاسخدهی ضعیف به درمان
وجود این علائم بهویژه در کنار سابقه مادر مبتلا به HIV یا شرایط پرخطر، نیازمند آزمایش فوری است.
تفاوت علائم ایدز در کودکان با بزرگسالان
هرچند ماهیت بیماری در کودکان و بزرگسالان یکسان است، اما بهدلیل سیستم ایمنی نابالغ کودکان، سرعت پیشرفت بیماری بیشتر و علائم شدیدتر است. کودکان معمولاً زودتر دچار عفونتهای شدید، کاهش رشد و تأخیرهای رشدی میشوند.
چگونه ایدز در کودکان تشخیص داده میشود؟
آزمایش تشخیص HIV در کودکان زیر ۱۸ ماه متفاوت از بزرگسالان است. زیرا آنتیبادیهای مادر ممکن است در خون کودک وجود داشته باشند. در این موارد از تستهای زیر استفاده میشود:
-
آزمایش PCR برای تشخیص RNA ویروس
-
آزمایش آنتیژن p24
-
در کودکان بالای ۱۸ ماه، تست آنتیبادی HIV مانند بزرگسالان استفاده میشود
تشخیص زودهنگام کلید مدیریت موفق بیماری است.
آیا HIV در کودکان قابل درمان است؟
اگرچه تاکنون درمان قطعی برای HIV کشف نشده، اما با استفاده از درمانهای ضد ویروسی (ART)، کودکان مبتلا میتوانند زندگی طولانی و سالمی داشته باشند. این درمانها باید در اسرع وقت آغاز شوند تا سیستم ایمنی کودک حفظ و از بروز ایدز پیشگیری شود.
نقش والدین در شناسایی و مراقبت از کودک مبتلا
والدینی که خود مبتلا به HIV هستند یا در معرض خطر قرار دارند، باید:
-
پیش از بارداری یا در همان اوایل بارداری آزمایش HIV دهند
-
در صورت ابتلا، تحت درمان ضد ویروسی قرار گیرند
-
از شیردهی به نوزاد خودداری کنند (در صورت نبود امکانات پیشگیری)
آگاهی والدین میتواند عامل نجات کودک باشد.
نتیجهگیری
شناخت علائم حتمی ایدز در کودکان، بهویژه در سالهای ابتدایی زندگی، برای تشخیص سریع و شروع درمان ضروری است. این علائم شامل عفونتهای شدید و مکرر، تأخیر رشدی، کاهش وزن، اختلالات عصبی و ضعف عمومی سیستم ایمنی هستند. مراجعه به پزشک متخصص عفونی اطفال و انجام آزمایشهای تخصصی در صورت شک به وجود بیماری، مهمترین قدم در مسیر درمان است. درمان بهموقع، کیفیت زندگی کودک را بهطرز چشمگیری افزایش خواهد داد.